In Taas sin Pangadji’ bukun daran makara kaymu pa taas

Maniyu’tiyu’ Patumtum hi Maulana Shaykh Nazim

In Taas sin Pangadji’ bukun daran makara kaymu pa taas

16th December 2010, Hammis

A’uzubillah himinash shaitan nirrajeem

Bismillah-hir Rahman-nir Raheem

Assalamu’alaikum wrh wbkt

• Ibuhan bata’ iskul in nakatalus ha University ha jaman bihayaun, timatagad sila hinang marayaw, ha karayawan sin nati’mus nila mataas pangadji; malayingkan mataud pa manga way nakahinang. Mataud manga bata iskul in nakatalus nangadji sin ha ‘panghati-kitab’; in kaingatan nila ra manga stuff. Wayruun kasabunnalan mahampit nila ha paghati sin kaybanan kasabunnalan. Iban wayruun maitung mahampit sin kawman kanila. Pasalan in manga sila nakatalus yaun kanila in pangadji katas, in pananaman nila in sila makakawa hinang amun mataas gadj, in kabayaan nila amun ha lamisahan limilibut in hinang nila, mag tuud sin ballpen, timatagad sila in sila karihilan maraw gadji. Di’ pagkaubusan hinang in manga sila makahati duun ha bunga lima nila, biya’ na sin manga nagbabaran maghinang, magdarayaw, plumber, electricians iban kaybanan pa, in manga manusiya piyasaran in hinang ini sabab bukun smaraw aturun para kanila.

• Hi Maulana dihilan ibuhan kagikap sin kitab babassahun, yadtu nakabutang in ginisan manual hinang iban kagunahan hinang para ha mga badju’ kular bilu.. Tiyu’ tiyu’ da tuud in hinang duun ha manga nagpakatalus ha manga University – misan pa in ka awnan nila mahinang sila manga duktur, abugaw, arketik atawa engineer. Sa’ ibuhan in hinang ha manga sila mabaya’ usalun in bunga lima nila amun sila nag mamababa! In kamatauran mabaya na sin matataas hinang, wayruun mabaya maghinang amu in hianang mababa, sin in yaun kagunanahan tuud diditu paghinangan nila, Amu yan in hambuuk ha manga sabab sin kasigpitan sin hula’- in manga tao naglalawag hinang mataas matup kanila (manga tiyu’ tiyu’ da in kagunahan), daying sin amun hianang kagunahan tuud (sumagawa pagtawagun mababa in kahalan). Sapantun biya’ na sin manga, daying sin mag-ukab sila Kaddai panga-unan ‘Restaurant’ (Amu in awun kahatihan nila iban hipag-puun nila), in hikabissara nila, “Di’, in aku daying ha University,” biya’ na sin sapantun in pag lutu’ hikaluman iban mababa kakahinang! Kitaa niyu in manga pagmataas miyutang pa pangatayan sin manga nagpakatalus nag iskul ha waktu bihayaun. Diyara nila in manga degree nila ha U nila iban pag-Abbu nila, “In kami ini daying ha Oxford! Daying kami ha Cambridge! Daying kami ha MIT!”

• Hi Maulana nagdihil patumtum kasabunnalan pa manga nagpakatalus wayruun hinang, huminang sila tu ‘3’ copies sin manga Degree nila ampa nila hi butang ha frame. Hibutang in hambuuk ha taas sin lawang bay nila, ha supaya maatud nila iban kaibugan nila yadtu, ha manga waktu sila mag panaw pa guwa’ bay nila, Amu Yadtu in bayta’ hi Maulana, misan pa in sila way nakahinang, in nakatalus pangiskul maka iyan, “wayruun usaha ku (hinang ku), sumagawa Alahamdulillah, awun degree ku!” in hikaruwa copy, hibutang nila ha lawum bilik kakitaan nila bang sila matug na, ha supaya makaiyan sila,“Alhamdulillah, In aku nakatalus nag iskul daying ha (hibayta’ mu na in kakilahan sin katan University kiyapag iskulan mu),” sampay na sila makatug. In last copy, subay didtu hibutang ha kusina, bang sila hapdi-un na, magpasu’ na sila tubig, ampa nila hibutang in degree nila pa lawum tubig (Hi Maulana naghibal iban sin Degree certificate), ampa niyu inumun in tubig, ampa kaw missara, “Nakatalus aku sin Pag iskul daying ha (nganan mu na in matampal kakilahan University kiya pag iskulan mu), in aku minum na aku sin tubig sin natalus ku Degree. Sak isab in nanam sin pag-inum.” (In Kalalamihan hi Maulana Bunnal tuud makakuyag kuyag!)

• Mayta’ in sila magpa bu’gat na mayan ha manga kamaasan nila, mangayo’ na mayan sila sen, misan pa in sila yaun nakatalus na nag iskul? Mayta’ sila di’ makalawag hinang yaun in katan ‘panghati’ nila in manga napagadji nila? In Dunya hipu’ na sin manga sila nagpakatalus na nag iskul, wayruun nila kiyahatihan tuud in kasabunnaan halga sin sa’bu sila ha University. Sumagawa’, in manga kamaasan nila makug hipag suy-suy hipag-abbu in kamulliyahan sin manga kaanakan nila, “In Anak ku babae yadtu ha Univrsity, yadtu siya nangadji’ ha guwa’ hula’ bihayaun,” hipag suy suy nila in kahurmatan kamullihan pa manga lasiya’ nila iban manga kabagayan nila, kulang panghati nila sin kasabunnalan in manga kaanakan nila wayna nahahati sin Halga sin pagtawagun kasabunnalan.

• Mataud manga kainaan magkadtu kan Maulana, mamayta-i sin manga kaananakan nila babai waypa nakapaghula’. Hi Maulana kiyatumtuman niya awun hambuuk Ina’ dima nagkita’ kaniya. In agi sin ina’, “ Ya Shaykh, in anak ku marayi kiyugdan sin hinang hinang ‘black-magic’.” Nangasubu kaniya hi Maulana, mayta’ kaw mangahagad sin awun hinang hinang nakalamud, simambung siya, “Awun hambuuk himukut sin suratan niya, ha supaya siya di’ makabana. Di’ ku kaingatan hisiyu in himinang yadtu, ikaw in Shaykh, pahatiha kami.” Nangasubu hi Maulana bang pila na in Pangummulan sin anak niya, in sambung niya, “30.” (Namayta’ hi Maulana iyuyum in mata niya, in ina’ nakaputing, in anak niya kasabunnalan 35 na in pangummulan). “Mayta’ way na mayan siya naka bana sampay pa bihayaun? Unu in manga kakahinang niyasin limabay?” Nangasubu hi Maulana. “Naglalawag siya Panghati ‘Nangangadji’, nag iiskul pa siya, bang awun manga magpangasawa kaniya, in anak ku di’ pa siya mabaya’, pasal sin mabaya’ pa siya tumalus ‘sin pag-pangadji niya’, Hangkan imummul na siya bihayaun waypa siya nakapaghula,” in sambung sin ina’. Kitaa niyu in jimatu ha manga nangadji wayruun himati, nalawa’ na in chance nila makapaghula’, ha halan biyadtu, wayruun da sila nagpakahinang! In babai yadtu nalawa’ in chance niya, kaiibugan pa siya sin kausugan sin bata’ pa in pangummulan niya, sa’ ha bihayaun pangummulan, giyatusan sin ibuhan kabudjangan in kahinapusan nila bihaini, way hinang iban way nakapaghula’, mabuhi’ sila ha kasigpitan, sampay abutan na sin kamatay ha bihayadtu kahalan.

• In bayta’ hi Maulana bukun tuud siya simulang ha manga pag pangadji ‘pag-iskul’ sin manga kababaihan. Malayingkan subay awun priorities nila! Pagbana iban Paghula’hula’ in muna muna sabab in Allah nag papanjari usug iban babai, bang mag pasad sin pagbana ha supaya sila makatalus mag iskul hati niya in Kamulliyan purpose di’ nila maabut ‘fullfilled’, amun makarihil kasusahan ha manusiya, biya’Pagsapantun, sin manga paghula’ hula’ malingkat jumatu kanila, bang in manga kamaasan karihilan na anak, magdurun pa in ka lingkat jumatu, makakuyag iban makajukup sin pagpanaw panaw sin kabuhi. Sa’, ha waktu bihayaun, in manga kamaasan ‘parents’ di’ na magpakabak anak, in duwa sila nagpapanaw maghinang, ha supaya makabayad sadja bay iban sin sasakatan nila. Misan pa awun na anak nila, didtu nila na sadja pasaran ha manga nursery/day-care centre/child-care centre, atawa iban maid ‘mag-iipat’, in sila ha panawan maglawag sen. Amu yan in Kamulliyahan ‘purpose’ sin Paghula’ hula’? Bukun. In kabuhi’ sin Manusiya mahulug na sadja mag lalawum harap pa way tubtuban sin lawumsin baran niya iban kasigpitan sin spiritual niyal. In kabuhi’ ha dunya, miyabut na pa kasigpitan, miyabut na tubtuban.

• Hi Maulana nasusa in siya ‘magbissara’ sadja harap pa dingding’, sapantun wayruun misan hambuuk maghati iban magad ha manga patumtum niya hipagdihil niya adlaw-adlaw sapantun “i.e” in manga kamaasan himihinang da sila sin kabayaan nila in manga kaanakan nila subay ra tumalus lumawag mataas pangadji. Hi Maulana namayta’, in lawang pa pangadji theory ha bihayaun tambul na. Hangkan, in hituy natu’ amu in practical (hands on ) pangadji. In kitaniyu naglalamud lamugay iban sin manga mataud manga sila nagpakatalus, mayta’ in manga kamaasan hituud nila na mayan in manga kaanakan nila kumawa’ degree? Subay nila pahatihun patampalun pakawaun nila practical iban amun hikapag guna pangadji amun manga panghati mausal, bukun amun theoretical iban way karahan pa kasabunnalan. Manga kamaasan nila in subay susunan sin manga kasigpitan ha waktu bihayaun.

• In Rasulullah (saw) nagsabda, “upat sin limang kabahagi in daya pangalta’ kabakan ha manga lima sin manga sila nag uusaha, mga sila nag-uusaha.” Encourages niya kitaniyu ha supaya kitaniyu mahinang courageous, mahinang mag-uusaha. In University waruun. In manga kamaasan makarihil hipagpuun ha manga kaanakan nila, subay sila dimihil encouragement ha supaya mapatindug in courages sin manga kaanakan nila, bang in courage wayruun didtu, in sila di’ na sadja makajatu sin hinang nila. Sumagawa tag-nai niyu sin sibi’ sibi’, ayaw kamu maglawag magtagna sin subay million, in hambuuk di’ siya makaingat umulin sin biyadtu taud ha panag naan. In asibi’ pag-usaha sumulig lumaggu’, hangkan tagna-I niyu ha mahanunut puun iban jumatu. Bang in kamu tumagna’ malaggu’, biya’ da sin sapantun mahulug kamu.

• In manga tau di’ manayma’ sin patumtum hi Maulana, imiyan in siya li-an na. “Bukun aku Li-an” agi hi Maulana, “in Apu’ ku babai nabuhi’ sampay limabi 80, hambuuk mata niya ra kuman in makakita sin pangummulan niya bihayadtu, sumagawa’ in siya nag-uusaha kabuhianan magtahi sin manga tirung!” Awun pa Kiyatumtuman hi Maulana kiya suy-suy niya hambuuk maas babai Sudanese masuuk madtu pa bay nila naghuhula, in pangummulan niya sin waktu yadtu labi na 90, hi Maulana, sin waktu yadtu 10 tahun pa in pangummulan bat’ bata’ pa siya, mag da siya pagkaun daying kan ina’ niya harap madtu pa maas babai, ha biyadtu na in pangummulan niya, di’ tuud siya mag pangayu’ pagkaun, maghinang siya kakana’ daying ha kapuk, ubus ampa niya hidagang! In Apu’ hi Maulana iban sin Maas babai Sudanese, nangangabuhianan nag uusaha, naghihinang siladaying ha bunga lima nila sampay sila limaas.

Al-Fatihah